आर्थिकन्यूज
अमेरिकाको सबैभन्दा ठूलो बैंक जेपी मोर्गनले पछिल्ला दिनहरूमा निकै होसियारीपूर्ण कदमहरू चलिरहेको छ । त्यहाँको वित्तीय क्षेत्रमा देखिएको संकट थप गहिरिँदै जाँदा त्यसको सिधा प्रभाव बैंकिंग क्षेत्रमा देखा परेको हो ।
अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूका अनुसार लगभग सबैजसो अमेरिकी वित्तीय संस्थाहरूले अहिले ठूलो मात्रामा कर्मचारी कटौती गर्ने, शाखाहरू बन्द गर्ने लगायतका खर्च घटाउने उपायहरू गरिरहेका छन् । तर, उनीहरूका त्यस्ता प्रयत्न नकाम देखिँदा समग्र वित्तीय क्षेत्र नै सङ्कटतर्फ धकेलिँदै गरेको छ ।
यस्तो परिदृश्यलाई नियालिरहेका बजार विश्लेषकहरूले अमेरिकी अर्थतन्त्र अहिले मन्दीको सङ्घारमा पुगेको वा दीर्घकालीन रुग्ण आर्थिक अवस्थातर्फ अग्रसर भइरहेको टिप्पणी गरिरहेका छन् । उनीहरूको यस्तो विश्लेषणले विश्वव्यापी चिन्ता थपेको छ किनकि अमेरिकामा आर्थिक मन्दी सुरु हुनु भनेको अहिलेको भूमण्डलीकृत विश्वमा सम्पूर्ण संसार नै आर्थिक मन्दीको चपेटामा पर्नु हो ।
यो वर्ष अमेरिकाको सबैभन्दा ठूलो वित्तीय संस्थाले ब्यापकरुपमा कर्मचारी कटौती गर्यो । यस्तो घटनाप्रति टिप्पणी गर्दै वाल स्ट्रिटले अझै ठूलो संकट आउन नै बाँकी रहेको बताएको छ ।
यसरी कर्मचारी कटौती गर्नेमा जेपी मोर्गन मात्र छैन । अन्य धेरै वित्तीय संस्थाहरूले ठूलो संख्यामा कर्मचारी छाँटकाँट गरेका छन् । सन् २०२३ सुरु भएयता वेल्स फार्गो र गोल्डमेन सच्सले लगभग ५ प्रतिशत कर्मचारीलाई बिदा दिइसकेका छन् ।
यसमध्ये पहिलोले तीन वर्षमा ५० हजारजनक कर्मचारी निकाल्ने र १० अर्ब डलर जोगाउने बताएको छ भने दोस्रोले अबको केही साता भित्रै थप २ प्रतिशत कर्मचारी निकाल्ने जनाएको छ । उता अर्को चर्चित वित्तीय संस्था सिटी ग्रुपले गएको ९ महिनामा ७ हजारजनक कर्मचारीलाई घर पठाइसकेको छ भने अझै थप केही निकाल्ने बताएको छ ।
अर्को बैंक मोर्गन स्टेन्डलीले सन् २०२३ सुरु भइसकेयता २ प्रतिशत कामदार निकालिसकेको छ भने थप ३ हजार जना कामदारलाई अब १ महिना भित्र बिदा गर्ने तयारी गरिरहेको छ ।
तर, यस्तो समस्या अमेरिकामा मात्र छैन । रोयटर्सले गरेको एक रिपोर्ट अनुसार ब्रिटिस बैंक बर्कलेज त्यहाँ कर्मचारी निकाल्ने पछिल्लो बैंक बनेको छ । जसले हालै मात्र २ हजार जनालाई बेरोजगार बनाएको छ । यो बैंकले सवा अर्ब डलर खर्च कटौती गर्ने योजना अन्तर्गत ती कर्मचारीलाई निकालेको हो । यसले कर्मचारीलाई बोनस बाँड्ने काम पनि रोकेको छ भने रिटेल र लगानी सम्बन्धी शाखाहरू बन्द गरेको छ ।
त्यसो त बैंकिंग क्षेत्रमा मात्र होइन मन्दी अन्यत्र पनि सरिसकेको छ । फिनटेक कम्पनीहरू, लगानीकर्ता कम्पनीहरू र साना वित्तीय संस्थाहरूले पनि धमाधम कर्मचारी कटौती गरिरहेका छन् ।
उता शेयर बजारमा समेत बैंकिंग क्षेत्रको यो संकटको छाया देखिएको छ । अधिकांश बैंकहरुको शेयर मूल्य घटेकोले बैंकिंग क्षेत्र नै राताम्य बनेको छ । एक वर्षको अवधिमा सिटीबैंकको मूल्य २ प्रतिशतले घटेको छ भने गोल्डमेन सच्सको ३ प्रतिशतले तल झरेको छ । बर्क्लेको मूल्य ८ प्रतिशतले घटेको छ । उता रोयल बैंक अफ क्यानडाको शेयर मूल्यमा ९ प्रतिशतको गिरावट आएको छ । मोर्गन स्टेन्डलीको मूल्य ११ प्रतिशतले तल झरेको छ । बैंक अफ अमेरिकाका लगानी कर्ताले त झन् १३ प्रतिशत गुमाएका छन् ।
विगत १९ महिना यता अमेरिकामा ब्याजदर बढेर ५.२५ देखी ५.५ प्रतिशतसम्म पुगेको छ । जुन त्यस अघि ०.२५ देखी ०.५ प्रतिशतमा रहेको थियो । नेपालमा झैँ त्यहाँको त्यहाँको नस्तक इन्डेक्स यसबिच ४० प्रतिशतले तल झरेको छ ।
