सानिमा जीआईसी इन्स्योरेन्स लिमिटेड साबिकका दुई बीमा कम्पनीहरू "सानिमा जनरल इन्स्योरेन्स लिमिटेड" र "जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनी नेपाल लिमिटेड" मर्जर भई बनेको एक निर्जीवन बीमा कम्पनी हो। सानिमा जनरल इन्स्योरेन्स लिमिटेड र जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनी नेपाल लिमिटेड दुवैको स्थापना ४ वर्षअघि भएको थियो। जसमा अनुभवी व्यक्तित्वहरू र बीमा उद्योगमा उत्कृष्ट सेवा प्रदान गर्ने ख्यातिप्राप्त व्यवसायी घरानाहरू रहेको कम्पनीले जनाएको छ । साबिकको सानिमा जनरल इन्स्योरेन्स लिमिटेडका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सिइओ) सुद्मुन्नप्रसाद  उपाध्याय नै हाल त्यसका सिइओ छन्। प्रस्तुत छ, उनै अनुभवी सिइओ उपाध्यायसँग आर्थिकन्युजका इन्द्र बानियाँले गरेको संवादको सम्पादित अंश :

भर्खर मर्जर मार्फत दुई कम्पनी एक बनाउनु भएको छ। मर्जरमा जाँदा देखिने कठिनाइहरू कस्ता हुँदा रहेछन्  ? 
दुई निर्जीवन बीमा कम्पनीहरू एक बन्दा सबैभन्दा पहिले हामीले मिलाउनु पर्ने भनेको पुनर्बीमाको व्यवस्थापन (रि–इन्स्योरेन्स एरेन्जमेन्ट) हो। दुई वटा कम्पनीको दुई वटा नै रि–इन्स्योरेन्सको प्यानल हुन्छ । त्यसलाई सबैभन्दा पहिले मिलाउनु पर्ने हुन्छ । त्यसपछि भुक्तानीको क्रममा रहेका दाबीहरू, अगाडी बढेका अन्डरराटिङका काम हुन्छन् त्यसलाई पनि एउटै ठाउँमा ल्याउनु पर्ने हुन्छ ।

यसका साथै दुई ठाउँमा रहेको जनशक्तिलाई एकै ठाउँमा ल्याएर काममा लगाउन पनि समस्या हुन सक्छ । त्यसको पनि व्यवस्थापन गर्नु पर्ने हुन्छ ।  हामी मर्जरमा गएका दुई वटै कम्पनी सँगसँगै आएका कम्पनीहरू हौँ। कुनै एउटा कम्पनी पुरानो अनि अर्को नयाँ भइदिएको भए त्यो अवस्थामा समस्या हुने थियो होला । तर, हाम्रो दुई वटै कम्पनी एकै समयमा स्थापना भएकोले समग्र व्यवस्थापन गर्नका लागि त्यति गाह्रो भएन ।

तपाईँहरू नयाँ कम्पनी मध्येको एक हुनुहुन्छ। नयाँ बीमा कम्पनीहरूलाई अहिले के के चुनौती छ ?
नयाँ बीमा कम्पनीहरूलाई बजारमा प्रस्तुत हुन नै चुनौती हुन्छ । पुराना बीमा कम्पनीहरूले ब्रान्ड स्थापना गरिसकेका हुन्छन् । त्यसले गर्दा उनीहरूको छुट्टै छाप बनेको हुन्छ । नयाँ कम्पनीहरूलाई आफ्नो ब्रान्ड स्थापना गर्नलाई नै समय चाहिन्छ ।

हाम्रो कम्पनीको कुरा गर्ने हो भने हामीले कारोबार सुरु गरेको दुई वर्षपछि नै विश्वव्यापी कोरोना महामारी आयो । त्यो बेला ग्राहकहरूसँग भेटेर कुरा गर्ने अवस्था समेत रहेन ।

कोरोना कालको दुई वर्ष हामीले यतिकै बस्नु पर्‍यो । हामीले ग्राहकहरूसँग जुन तहको भेटघाट, छलफल गर्नु पर्ने थियो त्यो गर्न सकेनौँ । कोरोनापछि ती कामहरू गर्न सुरु गरेका मात्र थियौँ फेरि कम्पनी मर्जरमा गयो। अझै पनि हामीले जुन मात्रामा ग्राहकहरूसँग भिज्नु पर्ने थियो त्यो तहमा हामी भिज्न सकेका छैनौँ ।

नेपालमा बीमाको लामै इतिहास भएता पनि यहाँ रोल मोडल भन्न मिल्ने खालको वातावरण बनेको नै छैन। सबै एउटै एउटै खालका छन् । यसले गर्दा ब्रान्ड स्थापना गर्न त्यस्तो भिन्न भन्ने समस्या हुन्छ र ?
कुनै कम्पनीको सेवा लगायतका कुराहरूले ग्राहकले त्यो कम्पनी रोजेका हुन्छन् । हामी नयाँ कम्पनीहरूले जुन खालको प्रयास र मेहनत गर्नु पर्ने थियो त्यो तहमा हामीले पक्कै गर्न सकेको अवस्था छैन । तर, अब हामी मर्जरमा पनि गइसक्यौँ । अग्रणी संस्था बन्नको लागि हाम्रो लेभेल पनि माथि आइसकेको छ । अबको दिनमा सानिमा जिआईसीको सेवामा एक प्रकारको भिन्नै गुणस्तर पाउनु हुनेछ ।

सानिमा जिआइसीले यो क्षेत्रको इन्स्योरेन्सलाई आफ्नो पकेट बनाउँछु भन्ने योजना पनि होला नि ?
एउटा सेक्टरलाई मात्रै लिएर अगाडी बढ्छौँ भन्ने नेपालको बजारको अवस्था छैन । नेपालको बीमा बजार हेर्ने हो भने ५० प्रतिशत हिस्सा मोटर सेग्मेन्टले नै लिएको छ । अन्य भनेको ५० प्रतिशत भन्दा कम हो ।

त्यसैले, हाम्रो बजारमा यो चिजलाई मात्रै केन्द्रमा राखेर गर्छु भनेर भन्ने नै हुँदैन । हामीले मिश्रित पोर्टफोलियोमा काम गर्नु पर्ने हुन्छ । यसका साथै ग्राहकको चित्त बुझाउनु पर्ने कुरामा कम्पनीहरूले ध्यान दिन जरुरी हुन्छ । बजार विस्तारको साथसाथै ग्राहकको सन्तुष्टि पनि बढाउनु पर्ने हुन्छ ।

अर्थतन्त्रमा देखिएको असर बीमा क्षेत्रमा कतिको परेको छ ?
विश्वव्यापीकरण अर्थतन्त्रमा आएको आर्थिक मन्दीको असर नेपालको बीमा क्षेत्रमा पनि पर्ने भइहाल्यो । कोरोना महामारीको बेलामा आर्थिक चलायमान राम्रोसँग हुन सकेन । त्यस बेला खाद्यान्न लगायत क्षेत्रमा असर देखियो । तर, अरू क्षेत्रमा बिस्तारै बिस्तारै असर देखिन थालेको हो । जसको कारण बजारमा 'इस्योर लस' बढ्दै छ। यसको परिणाम स्वरूप प्रिमियम उच्च हुन्छ ।

फलतः ग्राहकको प्रिमियम तिर्ने क्षमता कम छ । यसले पनि एक किसिम सन्तुलनलाई नै असर पार्छ । नेपालको बीमा बजार पनि यसबाट अछुतो रहेको छैन । मोटर सेक्टरमा किस्ता नै तिर्न नसक्ने अवस्था बनेको छ । धेरैले बीमा नै नगरिरहेको अवस्था समेत रहेको छ ।

हामी बीमा कम्पनीहरूको पुँजीलाई नै बढी प्राथमिकतामा राखिरहेका छौँ । पुँजी महत्त्वपूर्ण हो की बीमा फण्ड ?
कम्पनीको पुँजी पनि महत्त्वपूर्ण हो । किनभने बीमा प्राधिकरणले पनि यसलाई प्राथमिकता दिनु भनेको महत्त्वपूर्ण भएर नै हो । कम्पनीहरू सबल हुनका लागि पुँजी आवश्यक पर्छ । कम्पनी सबल भएमा विभिन्न सङ्कटहरूमा व्यवस्थापन गर्न सजिलो हुन्छ। हकप्रद शेयर मार्फत पुँजी बढाउनु पर्छ भन्ने आवश्यक छैन। यसो गरिएमा बजारमा शेयर सङ्ख्या मात्रै वृद्धि हुन्छ । मर्जरमा गएर पुँजी बढेमा बीमा कम्पनीको नम्बर घटे पनि पुँजी बढ्ने हुन्छ ।

हामी कहाँ लिने प्रिमियमको दर ग्लोबल स्ट्याण्डर्ड हो या के हो ?
ग्लोबल्ली स्ट्याण्डर्ड हो या होइन भनेर हामीले हिसाब गर्न सक्दैनौँ । किनभने हरेक अर्थतन्त्रमा त्यो फरक फरक हुन्छ । छिमेकी मुलुक भारतको नै तुलना गर्ने हो भने त्यहाँ जुन प्रिमियम छ त्यो भन्दा नेपालको महँगो छ । यो किन भएको हो भने नेपालको बीमा बजारमा इन्स्योरेन्सको मूल्य बढी छ ।

नेपालमा बीमा पहुँच सबैतिर पुर्‍याउनका लागि अहिलेका कानुनले पुग्छन् त ?
पछिल्लो पटक आएको बीमा ऐनलाई अबको १० वर्षसम्म पुनरावलोकन गर्नुपर्छ जस्तो लाग्दैन । दश वर्षपछि कस्तो के अवस्था आउँछ त्यो आफ्नो ठाउँमा छ । अहिलेको बीमा ऐनले धेरै कुरालाई समेटेको छ ।

सानिमा जिआइसीको आगामी योजना के छ ?
सानिमा जिआइसी विभिन्न बैङ्कहरूले प्रवर्द्धन गरेको कम्पनी हो । त्यसले गर्दा हामीलाई ब्रान्ड रेप्युटेसन कायम राख्न त्यति गाह्रो छैन । हामी बीमा व्यवसाय भनेको जहिले पनि स्वस्थ र प्रतिस्पर्धी हुनुपर्छ भन्ने मान्यता राख्छौँ । प्रिमियम मात्रै कति आर्जन गर्ने भन्दा पनि सबै सरोकारवालालाई राम्रो रिटर्न दिने हिसाबले बीमा व्यवसाय चलाउनु पर्छ भन्ने उद्देश्यका साथ अगाडी बढेका छौँ । हाम्रो फोकस नै क्वालिटीको लागि हुनेछ । भोलिका दिनमा सानीमा जिआइसीले बजारमा एउटा अलग्गै पहिचान बनाउन सक्छ ।