aarthiknews.com मंगलबार, २३ जेठ २०८०   Tuesday, 06 June, 2023
 

वैज्ञानिकहरूलाई मिल्यो ठूलो सफलता, वृद्धलाई फेरी तन्नेरी बनाउन सक्षम

  • आर्थिकन्यूज
    आर्थिकन्यूज
  • सोमबार, १३ चैत्र २०७९
वैज्ञानिकहरूलाई मिल्यो ठूलो सफलता, वृद्धलाई फेरी तन्नेरी बनाउन सक्षम
NIBL

एजेन्सी। सन् २०२० को अन्त्यमा, हार्वर्ड मेडिकल स्कुलको सिन्क्लेयर प्रयोगशालाले एउटा सफलता सार्वजनिक गर्‍यो। जसमा आणविक जीवबैज्ञानिकहरूले वयस्क मुसाहरूमा एक अध्ययन गरेका थिए। उनीहरूले वृद्ध भैसकेका र आँखा देख्न नसक्ने अवस्थामा पुगेका मुसाहरूलाई फेरी जवान बनाउन र आँखाको क्षमता समेत फर्काउन उनीहरू सफल भएका थिए। 

यो अध्ययनका परिणामहरू आशाजनक मात्र थिएनन्, तिनीहरू अचम्मका समेत थिए। गम्भीर रेटिना डिजेनेसन भएका वृद्ध मुसाहरू अब आफ्नै बच्चाहरू भन्दा राम्रो सँग देख्न सक्षम थिए। सो टोलीले उही प्रविधि प्रयोग गरेर मुसाहरूमा मस्तिष्क, मांसपेशी र मिर्गौला कोशिकाहरू पुनर्स्थापित गरेका थिए। त्यसपछि वैज्ञानिकहरू मानिसमा समेत यस्तो गर्न सकिने निष्कर्षमा पुगेका छन्। 

यसले कसरी काम गर्छ र मानव जनसङ्ख्याको लागि यसको अर्थ के हुन सक्छ भन्ने बारे थोरै गहिरिएर हेरौँ। यहाँ वर्णन गरिएको कायाकल्प प्रक्रियाले आणविक जीवविज्ञानमा शक्तिशाली उपकरणहरूको प्रयोग गर्दछ।

स्टेम कोषहरू हाम्रो शरीरमा अन्य कोशिकाहरू भन्दा अद्वितीय छन्। तिनीहरू विभाजित हुन र आत्म-प्रतिकृति गर्न सक्छन्। जब स्टेम कोष विभाजित हुन्छ, यसले या त दुई नयाँ स्टेम कोषहरू, दुई गैर-स्टेम कोषहरू, वा एउटा स्टेम कोष र एउटा गैर-स्टेम कोष उत्पादन गर्न सक्छ। मानिसहरूले दुई प्रकारका स्टेम कोषहरू उत्पादन गर्छन्:

अधिकांश वयस्क तन्तुहरूमा वयस्क स्टेम सेलहरूको सानो सङ्ख्या हुन्छ। तिनीहरू चोटपटक, रोग, वा आँसुबाट हराएको कोशिकाहरू प्रतिस्थापन गर्न तयार हुन्छन्। वयस्क स्टेम कोशिकाहरू भ्रूण स्टेम कोशिकाहरू भन्दा बन्न सक्ने कुरामा बढी प्रतिबन्धित हुन्छन् र आवश्यकता नभएसम्म प्रायः निष्क्रिय रहन्छन्।

भ्रूण स्टेम सेलहरू सामान्यतया भ्रूणको अस्तित्वको पहिलो ३ देखि ५ दिनमा मात्र उपस्थित हुन्छन्। यस बिन्दुमा निषेचित अण्डालाई ब्लास्टोसिस्ट भनिन्छ र सो  विभाजित हुन थालेको हुन्छ। भ्रूण स्टेम कोशिकाहरू परिपक्व स्टेम कोशिकाहरूको विपरीत हुन्छन्। यसको मतलब तिनीहरू कुनै पनि प्रकारको मानव कोशिका मा विकसित हुन सक्छ। तिनीहरूको कारण भ्रूण स्टेम कोशिकाहरू रोगग्रस्त तन्तु र अङ्गहरूलाई पुनः उत्पन्न वा मर्मत गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ। 

मुसामा गरिएको मूल प्रक्रियाको नतिजा उल्लेखनीय थिए। रिसेट गरिएका कोशिकाहरू पुरानो अवस्थामा फर्किए तर तिनीहरू सामान्य गतिमा फेरि बुढो हुन थाले। यसको मतलब मुसाहरूका लागि नवीकरण गरिएको दृष्टि केही महिनासम्म मात्र रह्यो। तथापि, वैज्ञानिकहरू यो प्रक्रिया दोहोर्‍याउन र जनावरहरूको कोशिकाहरूलाई दोस्रो पटक बुढो भएपछि पुनः सेट गर्न सक्षम भए।

दुर्भाग्यवश, मानव जनसङ्ख्याको लागि यस प्रकारको कायाकल्प उपलब्ध हुनु अघि अझै केही अवरोधहरू पार गर्न बाँकी छ। किनकि यी उपकरणहरू  कमजोरीहरू विहीन छैनन्। उदाहरणका लागि पहिलेका प्रयोगहरू उनीहरूले लक्षित अङ्गहरूलाई पुनरुत्थान गर्न सफल भए तापनि तिनीहरूले क्यान्सरयुक्त ट्युमरहरू पनि सँग सँगै बनाउँदछन्।

मानवीय परीक्षणहरू प्रारम्भिक चरणहरूमा छन्। परिणामहरू थाहा पाउन वर्षौँ लाग्न सक्छ। अर्को चेतावनी यो हो कि तिनीहरूले अहिलेसम्म पूरै मुसाको सट्टा एक पटकमा केही अङ्गहरू मात्र पुनर्जीवित गर्न सक्षम भएका छन्। तथापि मानिसमा एक वा धेरै अङ्गहरूमा उमेरलाई उल्टाउने क्षमता क्षितिजमा देखिएको छ। त्यो क्षितिजमा पुग्ने समय कम्तीमा एक वा दुई दशक हुन सक्छ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस