एजेन्सी । गाई, भैंसी, भेडा, बाख्रा, ऊँटको दूध उत्पादनको बारेमा त सबैलाई थाहा भएकै हो । तर, अब गधाको दुध पनि यी दूधको समूहमा समावेश भएको  छ ।  भारतको गुजरात राज्यमा गधाको दूध व्यवसायीक रुपमा उत्पादन शुरु भएको छ ।  अहिलेसम्म गधा भारी बोक्ने साधनको रूपमा मात्रै चिनिन्थ्यो ।  तर हलारी जातको गधा दुधारू जनावरको रुपमा देखिएको छ । 

गुजरातको आनन्दको कृषि विश्वविद्यालयद्वारा संचालित पशु चिकित्सा कलेजका वैज्ञानिकहरूले दुई प्रकारका गधा प्रजातिहरूलाई मान्यता दिएका छन् । एउटा हलारी र अर्को कच्छी छन् । 

हेलारी घोडाभन्दा सानो आकारको छ तर अरू गधाहरूभन्दा ठूलो देखिन्छ ।  जसले हेलारी गधाहरूबाट दूध उत्पादन शुरु गरेको छ ।  हलारी जातको गधा गुजरातको सौराष्ट्र क्षेत्रमा पाइन्छ। । अब गुजरात सरकारले हालारी जातको गधालाई दूध दिने गाईवस्तुको श्रेणीमा राखी आय आर्जनको स्रोत बनाउने सोचमा रहेको छ ।

आनन्द कृषि विश्वविद्यालयका पशु चिकित्सक डीएन रैंकले गुजरातको स्थानीय हालारी जातको दुधमा धेरै औषधिय गुणहरू छन् । इजिप्टकी रानी क्लियो पेट्रा दुधले नुहाउँछिन् किनकि दुधमा एन्टी-एजिंग, एन्टी-आक्सीडन्ट र अन्य धेरै सामग्रीहरू हुन्छन् जसले यस दूधलाई बहुमूल्य बनाउँदछ।

गधाको दूध सौन्दर्यका सामान उत्पादन गर्न प्रयोग गरिनेछ ।  जसका कारण अब गुजरातमा यी गाईको दुध उत्पादन शुरु हुनेछ र बजारमा यो दुधको मूल्य प्रति लिटर ७ हजार रुपैयाँ भारु हुने अनुमान गरिएको छ । जुन विश्वको सबैभन्दा महँगो दूधका रुपमा गनिने छ ।