–सुनिल केसी
पछिल्लो समय बैंकिङ क्षेत्रमा अफ्ठयारो स्थिति देखा परेको छ । विशेषगरि बैंकहरुको बारेमा धेरैकुराहरु सडकबाट हुने गरेको छ । बैंकहरुमा सुरक्षामा अवस्था पनि गाह्रो भइरहेको छ । ऋण नतिर्ने प्रचार व्यापकरुपमा भइरहेको छ । तर, यो बेलामा सरकारबाट जुन खालको सहयोग पाउनु पर्ने हो त्यो सहयोग पाएका छैनौँ ।
बैंकहरु खतम हुन थाले । बैंकहरु अफठ्यारोमा छन् । भन्ने खालको हल्ला पनि भइरहेको छ । बाहिर हल्ला गरेजस्तो बैंकहरुमा कुनै समस्या छैन ।
हामी अहिले पाँच हजार हाराहारीमा शाखाहरू सञ्चालन गरेर काम गरिरहेका छौँ । निक्षेप खाता मात्रै करिब चार करोड ५० लाख छन् । १५ लाख ३४ हजार ऋणीको खाता व्यवस्थापन गरिरहेका छौँ । दुई करोड भन्दा बढी मोबाइल बैंकिङको कारोबार व्यवस्थापन गरिरहेका छौँ । इन्टरनेट, एटिएम प्रयोगकर्ताहरू पनि बढ्दो अवस्थामा रहेका छन् । ८६ हजार भन्दा बढीलाई यस क्षेत्रले रोजगारी दिइरहेको छ । सरकारलाई राजस्वको योगदान पनि उच्च छ ।
अहिले बजारमा बैंकहरू खतम हुन लागे भनेर जुन खालको भ्रम बजारमा छरिएको छ त्यसलाई स्पष्ट पार्नु पर्दा आजको दिनमा हामीले ७१९ अर्बको पुँजी लिएर काम गरिरहेका छौँ । ग्रस एनपीए चाहिँ बढेको अवस्था छ । तर, नेट एनपीए केही अप्ठ्यारो देखिए पनि हामी समस्यामै परिहालेको छैनौँ ।
बैंकहरुले १२ सय अर्बको हाराहारीमा सरकारको बोण्डहरुमा लगानी गरेका छन् । जुन सुरक्षित लगानी हो । यसका साथै पाँच सय अर्ब सिआरआर र अरू बैंक ब्यालेन्सकारुपमा राखेका छौँ । १२ सय अर्बको निक्षेप सुरक्षित छ । त्यसमा कुनै समस्या आउँदैन ।
केही समय अगाडीसम्म हामीले ब्याजदर उच्च रह्यो भनेर चर्चा हुने गरेको छ । तर, पछिल्लो दिनमा ब्याजदर कम भइसकेको छ । छोटो समयमै ब्याजदर तल झरिसकेको छ । यी सबै सूचकांकहरु हेर्दा सबै बैंकहरु वित्तीय संस्था सुरक्षित छन् ।
पछिल्लो चार वर्षमा रिटर्न अफ इक्युटी घटिरहेको छ । यो अहिले ९ प्रतिशतको हाराहारीमा आइसकेको छ । बैंकले मात्र पैसा कमाउने अरू घाटामा जाने भन्ने कुरा सही होइन । अर्थतन्त्रमा कुनै समस्या आयो भने बैंकहरुलाई पनि असर पर्छ ।
मुख्यरुपमा वितरणयोग्य नाफामा साेचको विषय बनेको छ । यसलाई कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्नेबारे सोच्नु पर्ने बेला आएको छ । अहिले कर्जा प्रवाह पनि हामीले सोचेको जस्तो भइरहेको छैन । सरकारले अर्थतन्त्र चलायमान बनाउन नसक्दा यसमा असर देखा परेको हो ।
समग्ररुपमा साउथ एसियामा नेपालका बैंकिङ क्षेत्रले एकदमै राम्रो गरिरहेको क्षेत्र हो । राष्ट्र बैंकको सुक्ष्म निगरानीमा बैंकहरु सञ्चालन भइरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा अगाडी बढ्नका लागि सकारात्मक सुझावको आवश्यक छ ।
(नेपाल बैंकर्स संघका अध्यक्ष केसीले सोमबार आयोजना गरिएको कार्यक्रममा राखेका भनाइको सम्पादित अंश)
